De zoektocht naar Albert Hendriks

Albert Hendriks en Roelofje Jans zijn het oudst bekende ouderpaar in deze stamboom. Van drie van hun kinderen [Jan, Hendrik en Lammert] kunnen we de nakomelingen tot in onze tijd met zekerheid achterhalen. De ouders van Roelofje kennen we, maar wie waren de ouders van Albert, heeft hij broers en zussen en waar komt hij vandaan?
We komen Albert voor het eerst tegen in 1762 als hij in het huwelijk treedt met Roelofje; zijn naam wordt dan vermeld als Aalbregt Dammeijer. Uit belastinggegevens blijkt dat zowel in juni 1764 als in mei 1765 het uit drie personen bestaande gezin van Albert Hendriks in Zuidveen woont.(1) Dit is ongetwijfeld “onze Albert”, die blijkbaar alleen in de doop-, trouw- en begraafboeken (DTB) van Steenwijkerwold de naam Dammeijer krijgt toegevoegd. De familienaam Dammeijer komt in de belastinggegevens van Zuidveen/Onna helemaal niet voor.
Albert Hendriks overleed op 14 februari 1812 in het huis nr. 15 te Onna. Volgens opgave van de buren is hij dan “tagchentig” jaar oud en dat zou betekenen dat hij zo omstreeks 1732 moet zijn geboren, maar daarbij mag je doorgaans wel een flinke marge aanhouden.
Gelet op de namen van Alberts kinderen en het destijds gangbare vernoemingspatroon zou je verwachten dat Albert een zoon is van Hendrik en Maria of Elsje (c.q. Elisabeth) of een combinatie daarvan. In de doop-, trouw- en begraafboeken (DTB) van Steenwijkerwold komt echter tussen 1721 en 1744 geen Albert als zoon van een Hendrik voor. Ook in de volkstelling van 1748 komt in geheel Steenwijkerwold geen enkele Albert als zoon van Hendrik voor die ook maar enigszins aan de criteria voldoet. Een afkomst van buiten Steenwijkerwold ligt dus voor de hand. En dat is niet zo verwonderlijk, want tussen 1725 en 1764 is de bevolking van Zuidveen meer dan verdubbeld. De meeste nieuwkomelingen zijn arbeiders die uit het oosten van het land en ook uit Duitsland naar de vervening rond Zuidveen trekken. 

Een zoektocht in de doopboeken van meer oostelijk gelegen plaatsen levert wel een aantal interessante gegevens op, maar helaas geen concrete en controleerbare feiten betreffende het ouderpaar:
a. In Hardenberg bijv. vinden we het gezin van Hendrik Everts en Maria Gerrits. Ze trouwen op 12-11-1730 te Hardenberg en in de periode 1731 – 1738 worden vier kinderen geboren, waaronder een zoon Albert op 12-08-1731. Hendrik Everts en Maria Gerrits komen niet voor als doopgetuige te Steenwijkerwold en in Hardenberg is geen aparte vermelding van een Albert Hendriks te vinden.
b. In Dalfsen komt het echtpaar Henrik Gerrits en Maria Jansen voor en uit hun huwelijk wordt op 18-01-1733 een zoon genaamd Albert geboren. Ook van deze Albert Hendriks is in Dalfsen geen aparte vermelding.
c. Tenslotte wordt op 26-01-1739 in Ootmarsum ene Aelbert Henrick gedoopt. Aelbert Henrick is de zoon van Aelbert Damhuijs en Geertruijt Stegink, die op 30-03-1738 te Ootmarsum in het huwelijk traden. Op 29-01-1742 werd uit dit huwelijk ook nog een zoon Joannes geboren.
Het is verleidelijk om in deze Aelbert Henrick dezelfde persoon te zien als de latere Albert Hendriks. Daarmee zou ook een verklaring zijn gevonden voor de latere naamkwestie, waarbij het door elkaar gebruiken van de familienamen Damhuis en Spin voor veel verwarring zou zorgen. (2) Het vernoemingspatroon van de kinderen wijst helaas niet direct in deze richting.
Het is ook niet ondenkbaar dat Albert van Duitse afkomst is. Gelet op migratiebewegingen in de 18de eeuw is die mogelijkheid zeker aanwezig. Bovendien komt de naam Dammeyer in Westfalen en ook elders in Duitsland aanzienlijk meer voor dan in onze regio.
Het laatste woord is er nog niet over gezegd.
_________________________________________________________________________
(1) Statenarchief van Overijssel, de kohieren van het hoofdgeld van 1764 en 1765.
(2) Zie de paragraaf: De naamkwestie: Spin of Damhuis.