​In deze genealogische beschrijving staan de nakomelingen van Albert Hendriks en Roelofje Jans centraal. In 1762 stichtten zij een gezin in Zuidveen, een dorp nabij Steenwijk dat zijn ontstaan dankt aan de turfafgravingen die er al vanaf de 14de eeuw plaatsvonden.

Het is het verhaal van een eenvoudige familie van landarbeiders, boerenknechten, dienstmeiden en eenvoudige werklieden. Hardwerkende mensen die weinig ontwikkeld waren en in tamelijk armoedige omstandigheden leefden. Het dunbevolkte, landelijke grensgebied van Overijssel, Drenthe en Friesland was hun leef- en werkomgeving. Ze leefden in de dorpen en buurtschappen die verspreid lagen in de veen- en moerasgebieden en de heidevelden die tot aan de horizon reikten. Het boerenbedrijf was de belangrijkste bron van bestaan en de meeste mensen hadden een bestaan als loonarbeider. Veel bezittingen heeft men nooit gehad: geen landerijen, geen boerderijen, geen grote erfenissen. De Spinnen speelden ook geen voorname rol in het kerkelijk leven, ze bekleedden geen in het oog springende openbare functies, kortom: ze lieten weinig geschreven bronnen na. Een familie waar eigenlijk niet zo heel veel over te melden valt.

Onze directe kennis over deze familie bestaat vooral uit een tamelijk dorre opsomming van namen en data. Maar tussen de regels door en temidden van al die namen en data krijgen we soms toch een kleine inkijk in het leven van mensen, voorouders in lang vervlogen tijden. En dikwijls dringt dan vooral het beeld van menselijk leed en moeilijke levensomstandigheden zich aan je op: het grote aantal kinderen dat al in het eerste levensjaar overlijdt, jonge moeders die sterven in het kraambed, drankmisbruik en gewelddadigheden, vaders die een jaar of langer in het gevang belanden, ouders die met hun kinderen strijd leveren over de partnerkeuze van hun zoon of dochter, echtscheidingen, noodlottige ongevallen, jonge mannen die omkomen in Nederlands Indië of op het slagveld van de Tweede Wereldoorlog.
Met behulp van algemene bronnen en aan de hand van de weinige genealogische gegevens waar we over beschikken probeer ik een schets te geven van deze familie en van de sociaal- maatschappelijke situatie waarvan zij onderdeel was.

© Johan Spin, Heerenveen 2023.
____________________________________________________________________

Bij de foto hierboven:
Familieportret van mijn grootouders Jan Spin en Talligje van den Bos ter gelegenheid van hun 25-jarige bruiloft in 1936.
Staand vlnr: Hendrikje (6), Mannes Rozendal (e.v. 1), Egbertje (1), Talligje (4), Tiemen Koopman (e.v. 4), Weintje (5) en mijn vader Berend (3). Zittend: Jan Spin, (met op schoot Jaap Rozendal, z.v. 1) en Talligje van den Bos (met op schoot Talligje Rozendal d.v. 1).
Mijn grootouders zijn te vinden in generatie 6 met nummer VIj.